Hexane là một hợp chất hữu cơ với công thức hóa học C6H14, thuộc nhóm hydrocacbon aliphatics. Nó được tìm thấy tự nhiên trong dầu thô và khí thiên nhiên và thường được sản xuất như một phụ phẩm của quá trình tinh chế xăng. Hexane tồn tại dưới dạng một chất lỏng không màu với mùi nhẹ đặc trưng. Nó là một dung môi hữu ích, có khả năng hòa tan nhiều hợp chất hữu cơ khác nhau, bao gồm dầu mỡ, sáp, sơn và nhựa.
Tính chất vật lý và hóa học của Hexane:
Hexane có các tính chất vật lý và hóa học sau:
Tính chất | Giá trị |
---|---|
Khối lượng mol | 86.17 g/mol |
Nhiệt độ nóng chảy | -95 °C |
Nhiệt độ sôi | 68.7 °C |
Mật độ | 0.659 g/cm³ (20 °C) |
Độ hòa tan trong nước | Không hòa tan |
Hexane là một hydrocacbon không phân cực, có nghĩa là nó không mang điện tích và dễ dàng hòa tan các chất phi cực khác. Nó cũng dễ bay hơi và cháy, do đó cần được lưu trữ và sử dụng cẩn thận.
Ứng dụng của Hexane:
Hexane được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp, bao gồm:
-
Sản xuất sơn và keo dán: Hexane là một dung môi phổ biến trong sơn và keo dán vì nó có thể hòa tan nhiều thành phần khác nhau, chẳng hạn như acrylic, polyurethane và epoxy. Nó giúp tạo ra hỗn hợp đồng nhất và dễ thi công.
-
Tinh chế dầu thực vật: Hexane được sử dụng để chiết xuất dầu từ các loại hạt như đậu nành, hướng dương và ngô. Các phân tử hexane nhỏ có thể thâm nhập vào hạt và hòa tan dầu, sau đó hexane được bay hơi để thu hồi dầu tinh khiết.
-
Sản xuất thuốc và dược phẩm: Hexane được sử dụng làm dung môi trong quá trình tổng hợp và tinh chế các loại thuốc và dược phẩm.
-
Sản xuất cao su: Hexane được sử dụng để hòa tan cao su tự nhiên và tổng hợp, giúp dễ dàng tạo hình và xử lý cao su.
-
Làm sạch kim loại: Hexane có thể làm sạch dầu mỡ và bụi bẩn khỏi bề mặt kim loại.
Sản xuất Hexane:
Hexane thường được sản xuất như một phụ phẩm của quá trình tinh chế xăng từ dầu thô. Quá trình này bao gồm các bước sau:
-
Chưng cất phân đoạn: Dầu thô được nung nóng và chưng cất ở nhiệt độ cao, tách riêng ra thành các phân đoạn hydrocarbon dựa trên điểm sôi của chúng.
-
Cắt lọc: Các phân đoạn hydrocarbon thu được sau chưng cất được xử lý bằng phương pháp cắt lọc để loại bỏ tạp chất và cô đặc hexane.
-
Tinh chế: Hexane thô được tinh chế bằng cách sử dụng các phương pháp như hấp phụ, chiết hoặc आसवन
Lưu ý về an toàn khi sử dụng Hexane:
Hexane là một chất dễ bay hơi và cháy. Hơi hexane có thể hình thành hỗn hợp nổ với không khí. Do đó, cần tuân thủ nghiêm ngặt các biện pháp an toàn sau:
-
Làm việc trong môi trường thông gió tốt: Sử dụng quạt thông gió hoặc hệ thống hút khói để loại bỏ hơi hexane khỏi không gian làm việc.
-
Tránh tiếp xúc với lửa và tia lửa điện: Không sử dụng hexane gần nguồn nhiệt, ngọn lửa hay thiết bị tạo ra tia lửa điện.
-
Bảo quản hexane an toàn: Lưu trữ hexane trong các thùng chứa kín đáo và được dán nhãn rõ ràng, tránh ánh nắng trực tiếp và nhiệt độ cao.
-
Sử dụng trang thiết bị bảo hộ cá nhân (PPE): Mặc đồ bảo hộ lao động phù hợp, bao gồm găng tay, kính bảo hộ và mặt nạ phòng độc khi làm việc với hexane.
-
Tập huấn về an toàn: Các nhân viên sử dụng hexane cần được đào tạo về các biện pháp an toàn thích hợp và cách xử lý sự cố liên quan đến hexane.
Hexane là một chất hóa học hữu ích trong nhiều ngành công nghiệp, nhưng cần sử dụng cẩn thận để đảm bảo an toàn cho người lao động và môi trường.